woensdag 1 januari 2014

De beste wensen! Plannen voor het nieuwe jaar en "de boer op"!

Allereerst wil ik iedereen natuurlijk de beste wensen voor het nieuwe jaar doen, dus bij deze een gelukkig nieuwjaar allemaal!


Kerstdagen
Ik hoop dat jullie goede kerstdagen en een fijne jaar wisseling hebben gehad. Wij hebben op kerstavond (Julafton) een echt Zweedse kerst bij onze buren mogen mee maken. We werden rond een uur of 12 verwacht en zijn rond een uur of 11 ´s avonds weer naar huis gegaan. Een hele dag dus, maar hardstikke gezellig! De Zweden vieren kerst met een Julbord (een soort buffet met typisch Zweedse gerechten), er worden drinkliederen gezongen en de nodige borreltjes worden genuttigd. Daarnaast word er door iedereen (klein en groot) naar donald duck (kalla anka) gekeken op de tv en komt de kerstman langs met cadeautjes. Eerste kerstdag hebben we gezellig samen kerst gevierd en tweede kerstdag mocht er weer een beetje gewerkt worden.

Wanneer je in Zweden woont, wordt de kerstboom natuurlijk gewoon even uit het bos geplukt!
 
Het resultaat! Gezellig!

Älva was ook aangekleed voor de kerst!

1e kerstdag; Diner voor twee!

Goed begin van het nieuwe jaar!
De jaarwisseling hebben we lekker rustig doorgebracht. Al hebben we wel even het jaar ingeklonken met een glas champagne en een glaasje hagel en donder bij de buren :-)

Vervolgens hebben we het jaar goed kunnen beginnen door oom en tante te worden van neefje Oliver. Vader Arjan, moeder Maria en zoon Oliver maken het goed, al moeten moeder en zoon nog wel even in het ziekenhuis blijven, omdat Oliver 30 dagen te vroeg geboren is. Hopelijk kunnen ze snel met zijn allen thuis zijn en kan Emma laten zien dat ze een lieve grote zus is voor Oliver!

Plannen voor het komende jaar
De jaarwisseling is een moment voor goede voornemens en plannen voor het komende jaar. Nou plannen voor het komende jaar, die hebben wij ook! We hebben namelijk besloten terug te verhuizen naar Nederland.


We hebben altijd gezegt, we gaan in iedergeval een jaar en dan bekijken we of we blijven en een bedrijf kopen of terug komen naar Nederland. Nou Zweden is leuk genoeg om te blijven daar zijn we ondertussen wel achter. Ook zijn er al mogelijkheden geweest voor het pachten van het bedrijf, dus mogelijkheden genoeg voor ons. Echter in Nederland zijn ook nieuwe mogelijkheden ontstaan.

Nu mijn broer ook naar Zweden is verhuisd en er in Nederland geen opvolger meer aanwezig is op het ouderlijk bedrijf, zijn er nieuwe mogelijkheden ontstaan voor ons. Daarnaast is het werk voor mijn vader lichamelijk zwaar (ivm rugklachten) en is het belangrijk dat hij extra hulp krijgt. Wanneer wij in Zweden zouden blijven, was de kans groot dat het bedrijf in de toekomst verkocht zou gaan worden (iets wat ik persoonlijk niet graag zag gebeuren). Wij hebben geen hekel aan Nederland en zien ook in Nederland echt wel goede toekomst mogelijkheden en daarom hebben wij besloten weer te gaan wonen in Nederland. Al zullen we vaak terug gaan naar Zweden voor vakanties en op die manier alle leuke dingen van Zweden mee te pakken :-)  

Het plan is dat wij aankomend april terug verhuizen naar Nederland. We hebben dan precies een jaar in Zweden gewoond. Mijn stage is dan afgerond, dus dat komt mooi uit.
We gaan in eerste instantie in maatschap met mijn ouders, maar houden de mogeijkheid open om later het bedrijf van mijn ouders en het bedrijf van Timo en zijn familie samen te voegen. Mochten we in de toekomst gaan samenvoegen, dan worden alle melkkoeien gemolken op de locatie van mijn ouders en zullen de droge koeien en het jongvee gehuisvest worden op de locatie van Timo zijn familie.

"De boer op in omgeving van Falkenberg"
Zoals beloofd zou mijn volgende blog gaan over de dagen in Falkenberg. Daar kan ik ook nog de dagen in Umeå aan toe voegen, want nadat ik twee dagen in Falkenberg ben geweest "de boer op" met een veterinair, ben ik ook twee dagen in Umeå (in het noorden geweest). In Umeå mocht ik "mee de boer op" met een inseminator van Växa. Maar om bij het begin te beginnen eerst het bezoek aan Falkenberg!

Woensdag 17 november ben ik afgereisd met de trein naar Falkenberg. ´s Ochtends om 11.30 heb ik de bus genomen en, ´s avonds om 19.00 uur was ik eindelijk in het hotel. Na ingecheckt te hebben ben ik eerst maar is een goede maaltijd gaan scoren. Dit werd een lekkere hamburger met patatjes (lekkere hamburgers kennen ze hier wel, daar kunnen ze in Nederland nog wat van leren ;-)) Daarna weer na het hotel gegaan en op tijd mijn bed ingedoken om de volgende dag fris en fruitig op pad te kunnen. De volgende ochtend bij het ontbijt ontdekte ik appelmoes bij de aangeboden producten. Rare gewaarwording, appelmoes (iets wat in Nederland vrijwel altijd geserveerd wordt bij warme gerechten) op de ontbijtafel. Later hoorde ik dat veel Zweden appelmoes gebruiken voor het zoeten van de warme ontbijtpap. Zo leer je weer nieuwe gewoontes kennen :-)

Na mijn ontbijt werd ik door één van de veterinairs werkzaam in het kantoor van Växa Sverige in Falkenberg opgehaald en meegenomen naar het kantoor. Hier heb ik een kleine rondleiding gehad, waarna we starten met het volgen van een PowerPoint presentatie. Deze presentatie werd via de computer gevolgd. Dit was nog een betrekkelijk nieuw systeem, maar werd steeds meer ingezet omdat het goed inzetbaar was en veel mensen bereikt konden worden. Iets wat belangrijks is met de grote afstanden in Zweden. Alle deelnemers aan de presentatie moesten inloggen in een systeem en konden vervolgens de spreker horen, vragen konden gesteld worden via de chat. De spreker kon de PowerPoint presentatie bedienen. Moet eerlijk zeggen dat ik het een handig systeem vond, helemaal als de afstanden groot worden en deelname wel gewenst is. Omdat deze PowerPoint presentatie veel basisinformatie bevatte en daarnaast tekst en plaatjes bevatte kon ik het redelijk goed volgen.

Na het volgen van de PowerPoint presentatie zijn we op pad gegaan voor het eerste bedrijfsbezoek. We ginnen naar een bedrijf, waar de veterinair wekelijks langs kwam voor terugkerende handelingen. Dit was een bedrijf met 300 melkkoeien. Al het jongvee werd aan gehouden en daarnaast had het bedrijf een biogasinstallatie. De veterinair kwam op dit bedrijf voor handelingen als; controle van de cyclus, drachtigheidscontrole, onthoornen van kalveren, diagnotiseren van zieke (mastitus bijvoorbeeld) koeien en behandeling voor deze dieren voorschrijven enz. Onderstaand een foto sessie van dit bedrijfsbezoek.

voergang met voerband
 
boxen achter voerhek. Aan het einde van de stal alleen boxen. In totaal plek voor 300 dieren
 
2 x 7 open tandem melkstal

Mengbak gekoppeld aan voerband
 
Jongvee en droge koeien stal

Jongevee en droge koieenstal

Huisvesting voor jongse kalveren en vergister op de achtergrond
 
Mengbak voor vergister
 
Kuilvoerplaten

Na het eten van een lekker soepje op het kantoor zijn we in de middag voor het salmonella programma bij een bedrijf geweest. In Zweden kunnen bedrijven zich vrijwillig aanmelden voor het salmonella programma. Wanneer bedrijven hieraan mee werken krijgen ze in het geval van een salmonella uitbraak, de eventuele kosten vergoed van de overheid. In het programma worden bepaalde zaken als voersporen, ongedierte, werkwijzes (hygiene) etc. besproken. Tevens worden bepaalde cijfers, bekend bij Växa besproken. Dit is meer op de economie gekoppeld aan diergezondheid gericht. Dit laatste is een extra service van Växa/ verkoop strategie van Växa. Wat mij erg opviel is dat wanneer het productie niveau lager ligt dan 10.000 kg per 305 dagen productie, dit als zwaar negatief werd ervaren. Dit werd onderstreept door het gebruik van smily´s (in het geval een lagere productie nivea, dus een sad smily). Het gebruik van smily´s werd gedaan om het overzichterlijker te maken, bij 1 oogopslag kan gezien worden waar sterke en zwakkere punten op de bedrijfsvoering liggen. Tevens werd een koppeling gemaatkt naar kosten van slechtere resultaten. Zo werd bijvoorbeeld vermeld hoeveel het een bedrijf kost wanneer het te hoge voorkosten heeft ten opzichte van de 10 procent beste en 10 procent slechtste bedrijven in Zweden, of hoeveel een te lage productieviveau het bedrijf kost etc etc. Ik vond deze vertaalslag wel grappig om te zien, of het ook echt effectief is, daar heb ik nog mijn twijfels bij.

De tweede dag, ben ik met een andere veearts mee op pad geweest, wederom voor de salmonella controle. Onderstaand een foto sessie van één van de bedrijfsbezoeken waar de salmonella controle plaats vond.

Grupstal  
 
Opslag van inseminatie materialen

Jongvee in groepshokken

Melkstellen voor melken op de grup

Voerbak, wordt via een rails door de stal geleid, waardoor de koeien op de plek voer voor gegooid krijgen

"De boer op in de omgeving van Umeå"
Maandag 9 december heb ik het vliegtuig van Arlanda airport naar Umeå airport genomen. Een uur vliegen. Umeå ligt circa 600 km noordelijker van Uppsala. In een groot land als Zweden wordt het vliegtuig vaak als transportmiddel gebruikt. De prijzen zijn nagenoeg gelijk als met de trein reizen op een dergelijke afstand en de reistijd wordt er een behoorlijk stuk korter van.


Op dinsdag ochtend werd ik opgehaald door Olav. Olav is insiminatior bij Växa Sverige en ik mocht twee dagen met hem mee de boer op. Boeren kunnen koeien die geinsimineerd moeten worden, doorgeven via de computer. Daarnaast hebben ze de mogelijkheid voor het doorgeven via telefonisch contact tot 08.10 uur in de ochtend. Wanneer een boer later belt, wordt hij opgeschreven voor de ronde van de dag erna. Bij aankomst op kantoor worden de uitdraaien die klaar liggen bij de computer gepakt en wordt op een wandkaart aan de muur een rondje gezet om de plaatsen waar een insiminator naar toe moet. Wanneer om kwart over acht duidelijk is welke boeren bezocht moeten worden, wordt het gebied opgesplitst (afhankelijk van de hoeveelheid bedrijven die bezocht wordt en afstand die gereden moeten worden) en weten de insiminators waar ze naar toe moeten. Vervolgens zoeken de insiminators de benodigde spullen bij elkaar, houden fika (koffiepauze) met brood en eventueel wat lekkers en gaan op pad.

Het is me al snel duidelijk geworden dat afstanden in het Noorden toch wel een behoorlijk stukje groter zijn en dan het eigelijk niet uit kan. Soms worden afstanden van 200 km afgelegd voor het insemineren van 1 koe per bedrijf. Een klusje van 5 minuten.

Het intekenen van de plaatsen waar de insiminator naar toe moest

Naast het insimeneren doet Olav ook klussen als het onthoornen van kalveren en het doen van de drachtigheidscontrole. Het combineren van dergelijke klussen is belanrijk omdat het aanzienlijk bespaart op de transport en voorrijd kosten. Voorheen werkte Olav ook als voeradviseur maar deze taken zijn recentelijk overgenomen door een andere collega die lichamelijk minder zwaar werk moest gaan doen. Nadeel hiervan is dat er meer transport plaats vind dan voorheen.

We hebben voornamelijk kleinere bedrijven bezocht. Ook grotere bedrijven maken gebruik van de insiminatie service van Växa Sverige alleen verreweg de meeste grotere bedrijven kiezen er voor om dit zelf te doen omdat het aanzienlijk bespaart op de kosten (de veehouder moet een grotere bijdrage doen in het noorden om te voorzien in de transportkosten) De kleinere bedrijven maken vaak gebruik van de inseminatie service van Växa Sverige, omdat ze vaak onvoldoende dieren hebben om zichzelf goed te kunnen ontwikkelen in het insemineren van dieren. In deze gevallen is het soms beter een ander die dit beter kan het werk te laten verrichten.

In het noorden zijn andere dieren dan in de omgeving waar wij wonen. Beren en rendieren komen er bijvoorbeeld ook voor. De beren zijn nu in een winterslaap, deze ben ik dan ook (naar mijn tevredenheid) niet tegen gekomen, maar rendieren waren er wel. De rendieren zijn van de Sami´s. Een volk die in mijn gedachten nog leefden zoals ze "vroeger" leefden. Dit bleek echter niet waar te wezen. Voor het houden van de rendieren werden namelijk helicopters, crossmotors, quads en sneeuwscooters gebruikt. Allemaal behoorlijk modern! Olav was minder blij met de rendieren. De rendieren maken namelijk alle graszoden kapot. Ze grazen niet alleen, maar maken het echt kapot. Na de winter moet weer doorgezaaid worden en dat kost de boeren veel geld. Ook liepen de rendieren gewoon over de weg en waren ze niet van plan aan de kant te gaan voor een auto. Dit leverde soms gevaarlijke situaties op. Er kan helaas weinig tegen gedaan worden, want tja. Het is dan nu officieel wel het land van de boer, maarja van oorsprong zijn de sami´s toch echt de bewoners van het noorden. Een beetje een vergelijkbaar verhaal als met de indianen dus.

 

Op dinsdag avond ging alle medewerkers van het kantoor in Umeå gezamenlijk uit eten voor de kerst. Ze gingen naar een traditioneel julbord in een hotel in Vännäs. Bij een julbord in het noorden werd natuurlijk wild geserveerd, hierdoor gebeurde het dat ik ´s middags voor het eerst rendier in het "wild" zag en 's avonds rendier vlees mocht proeven.

 
Dit was het weer voor deze keer tot de volgende keer maar weer! Hejdå! 

5 opmerkingen:

  1. wat een gaaf verhaal........Tis toch geweldig om zo iets mooi mee te maken !! Wat zijn jullie bevoorrecht......

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Elise Ekkelenkamp2 januari 2014 om 01:23

    Hey Jenny, wat een avontuur weer. Gelukkig nieuwjaar en gefeliciteerd met de geboorte van je neefje. En ergens ook wel leuk om weer terug te verhuizen toch? Liefs, Elise

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hej Elise! Leuk dat je een berichtje doet. Bedankt, jij ook de beste wensen! Zweden is leuk, maar nu we weten dat we terug gaan naar Nederland is dat toch ook wel weer heel leuk. Vooral ook fijn dat we straks op ons "eigen" bedrijf aan het werk zijn. Dat is toch anders dan op het bedrijf van een ander te werken. Er gaat een boel veranderen dus ja wel weer zin in het komende jaar, maar eerst nog even genieten van Zweden!

    Ja Ria we zijn wel bevoorrecht dat we dit mogen meemaken :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hej Timo en Jenny, de beste wensen voor dit jaar. Weer terug naar Nederland. Komen jullie weer bij ons op de cursus Zweeds? Zou gezellig zijn. Groeten, Mieke

    BeantwoordenVerwijderen
  5. hallo Timo en Jenny, leuk om jullie blog en ervaringen te lezen! kan ik in contact met jullie komen via de email of telefoon? Mijn vriendin en ik hebben ook plannen om naar Zweden te verhuizen en mogelijk een eigen melkveebedrijf op te starten. Als je me zou willen mailen op: john.baars@live.nl
    Alvast bedankt! gr John en Anne

    BeantwoordenVerwijderen